Skip to main content

Oudere patiënt

Arbitrair > 65 jaar

Aandachtspunten

Luchtweg

Fysiologische veranderingAnesthesiologische implicaties
Vaak edentaatIntubatie gemakkelijker, LMA lastiger
Verminderde faryngeale functie met verlies van beschermende bovenste luchtwegreflexenHoger aspiratierisico​1​

Respiratoir

Fysiologische veranderingAnesthesiologische implicaties
Lagere thoraxwand compliantie
Hogere long compliantie
Hogere luchtwegweerstand
Toegenomen work of breathing
Toename residuaal volume
Toename closing volume met collaberende kleine luchtwegen
Toegenomen V/P-mismatch
Afname gasuitwisseling
Afname respons op hypoxie en hypercapnie
Toename sensitiviteit op anesthetica en opiaten
Hypoventilatie
Hypoxemie en hypercapnie
Respiratoire insufficiëntie in vroege postoperatieve fase​1​

Cardiaal

Fysiologische veranderingAnesthesiologische implicaties
Verlies van sinoatriale cellen, geleidingssysteem fibroseErnstige bradycardie in combinatie met opioiden
Stijve arteriën met systolische hypertensie en myocardiale hypertrofie met diastolische dysfunctieHemodynamiek gevoelig voor volumestatus
Verminderde B-receptor en baro-receptor gevoeligheidVerhoogde afhankelijkheid van Frank-Staling-mechanisme voor slagvolume en cardiac output
Stijve venenHemodynamiek gevoelig voor volumestatus en volume shifts i.v.m. minder constante cardiale vullingsdruk
Basale vaatweerstand afhankelijk van verhoogde activiteit sympathisch zenuwstelsel in rust en als reactie op stimuliHypotensie door symphaticolyse
Toename bloeddrukwisselingen op reactie anesthesie en chirurgische stimulus​2​

Neurologisch

Fysiologische veranderingAnesthesiologische implicaties
CZS: afname breinmassa (~20% bij 80 jaar)​3​Toename gevoelheid anesthetica en opiaten
Toename postoperatief delirium en postoperatieve cognitieve stoornissen
Perifeer zenuwstelsel: vermindering van gemyelineerde vezelsVerandering pijnperceptie: hogere pijndrempel​3​

Renaal

Fysiologische veranderingAnesthesiologische implicaties
Afname klaringAfname renale klaring anesthetica​4​
Minder concentrerend vermogen en minder gevoeligheid van RAAS systeemToename kans op hypernatriëmie, hyponatriëmie, hypervolemie of hypovolemie
Verlaagd totaal lichaamsvocht en verhoogd vetweefselVeranderingen in het distributievolume en de klaring van veel anesthetica​4​

Hepatisch

Fysiologische veranderingAnesthesiologische implicaties
Afname hepatische massa en klaring Afname hepatische klaring anesthetica​4​
Afname albumineHogere plasmaconcentraties van geneesmiddelen met sterke eiwitbinding zoals propofol​4​

Thermoregulatie

Fysiologische veranderingAnesthesiologische implicaties
Verminderde thermoregulatieHogere kans op hypothermie​3​

Preoperatieve evaluatie

Anamnese

  • Standaard: functionele status en inspanningstolerantie, comborbiditeit
    • Hypertensie
    • Diabetes mellitus
  • Eerdere anesthesie: complicaties, POCD
  • Medicatie: polyfarmacie

Lichamelijk onderzoek

  • Algemene indruk
  • Mentale status
  • Vitale parameters

Aanvullend onderzoek

  • Afhankelijk van comorbiditeit en procedure, niet perse leeftijdgebonden
  • Consultatie: evt. huisarts, geriater, andere specialisten indien nodig

Peroperatief /Anesthesiologisch plan

Medicatie

Vermijdt of gebruikt met voorzichtigheid​5​:

MedicatieVoorbeeldRationale
Phenothiazine-type anti-emeticaPromethazineCentrale anticholinerge effecten
Spasmolytica, anticholinergicaScopolamine, atropineCentrale anticholinerge effecten
AntipsychoticaHaloperidolRisico op cognitieve stoornissen, delirium, maligne neuroleptica syndroom, tardieve dyskinesie
BenzodiazepinesMidazolam, diazepamRisico op cognitieve stoornissen, delirium
CorticosteroïdenHydrocortison, methylprednisolonRisico op cognitieve stoornissen, delirium, psychose
H2-receptor antagonistenRanitidineRisico op cognitieve stoornissen, delirium
MetoclopramideExtrapyramidale effecten
PethidineNeurotoxisch effect

Postoperatief

  • Overweeg consultatie geriatrie

Referenties

  1. 1.
    Sprung J, Gajic O, Warner DO. Review article: Age related alterations in respiratory function — anesthetic considerations. Can J Anesth/J Can Anesth. December 2006:1244-1257. doi:10.1007/bf03021586
  2. 2.
    Rooke GA. Cardiovascular aging and anesthetic implications. Journal of Cardiothoracic and Vascular Anesthesia. August 2003:512-523. doi:10.1016/s1053-0770(03)00161-7
  3. 3.
    Allman K, Wilson I, O’Donnell A, eds. Oxford Handbook of Anaesthesia. Oxford University Press; 2016. doi:10.1093/med/9780198719410.001.0001
  4. 4.
    Rivera R, Antognini JF. Perioperative Drug Therapy in Elderly Patients. Anesthesiology. May 2009:1176-1181. doi:10.1097/aln.0b013e3181a10207
  5. 5.
    Berger M, Schenning KJ, Brown CH IV, et al. Best Practices for Postoperative Brain Health. Anesthesia & Analgesia. December 2018:1406-1413. doi:10.1213/ane.0000000000003841

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *